Het was twee jaar geleden nog ondenkbaar: een grote Nederlandse supermarkt die primetime een commercial uitzendt met gekke groente in de hoofdrol. Maar dit weekend was het zover: Albert Heijn zet haar Buitenbeentjes in de spotlights. De start van een nieuw tijdperk voor gekke groente?
Toen Kromkommer in 2012 begon met aandacht vragen voor de verspilling van gekke groente, was voedselverspilling een non-issue. Retailers waren er eigenlijk helemaal niet mee bezig. Laat staan met gekke groente. Die situatie was tot vorige week niet zo heel veel anders. De groente- en fruitafdeling is een heilig huisje in de supermarkt: is de ‘kwaliteit’ niet goed, dan gaan consumenten ergens anders heen (zoals ook Plus dat hier beschrijft). Dat betekent praktisch dat er in vrijwel iedere supermarkt enkel klasse 1 groente liggen. Deze moeten voldoen aan strenge eisen op het gebied van maat, kleur, vorm en houdbaarheid.
Van bijrol naar hoofdrol
AH is tot nu toe de enige supermarkt die gekke groente serieus aandacht geeft. In 2013 introduceerde zij Buitenbeentjes, een doos met diverse klasse 2 groente. Het assortiment is daarna uitgebreid met zakken appels en peren en een grootverpakking paprika’s. Hier komen binnenkort nog wortelen en k(r)omkommers bij. Tot nu toe bleven de Buitenbeentjes een beetje onder de radar. Dat gaat nu dus veranderen. Met een commercial ‘durft’ AH zich te associëren met gekke groente. En vanwege de commercial zal ook de beschikbaarheid van Buitenbeentjes gaan toenemen: in maar liefst 700 winkels zullen de groenten te koop zijn.
“Wat een lelijkerd hè?”
Zoals jullie begrijpen zijn wij nogal in onze nopjes met deze stap van AH. Als opper-supermarkt bepalen zij voor een groot deel wat Nederland eet. Dit kan een omslagpunt zijn voor hoe we met gekke groente omgaan. Maar wij zitten wel met 1 belangrijke vraag: waarom presenteert AH in hun commercial de gekke groente als ‘lelijk’ en ‘goedkoop’?
De reden waarom gekke groenten tot nu toe geen vaste plek in de winkels hebben, is omdat zowel de retailer als consument ze vaak ziet als onbekend en minderwaardig. Door op landelijke televisie te benadrukken dat de groenten ‘lelijk’ en ‘goedkoop’ zijn, bevestig je deze bestaande perceptie. Terwijl als we het probleem écht willen oplossen, het juist zo belangrijk is om de kwaliteitsperceptie om te draaien tot iets positiefs. Juist dat kan ervoor zorgen dat mensen gekke groenten als gelijk gaan zien aan hun ‘perfecte’ broertjes en zusjes. En dan zal de consument ook eerder bereid zijn een goede prijs te betalen voor gekke groente. Want draagt het verkopen van Buitenbeentjes als budgetartikel bij aan een structurele verbetering van de situatie?
Buitenbeentjes worden verkocht aan de consument voor een lagere prijs dan ‘perfecte’ groente. Ook de teler ontvangt minder voor deze klasse 2 groente. Wat op zich raar is, want een rechte of kromme groenten kosten beide evenveel om te telen. Ook de smaak doet niet onder. Als we uitgaan van een gelijkwaardige prijs en kwaliteit, voorkomen we dat de balans bij de teler de verkeerde kant opslaat. Want de consument gaat door de populariteit van Buitenbeentjes niet ineens méér groente en fruit eten. Het scenario dat de teler opeens naar verhouding meer van de goedkopere klasse 2 gaat verkopen en minder van klasse 1, is dan ook niet ondenkbaar.
Nieuw tijdperk? Ja!
AH geeft de markt voor gekke groente een enorme zet en het is gaaf dat de consument nu op grote schaal kan kennismaken met dit lekkers en moois. En hopelijk is AH een voorbeeld voor de andere supers die natuurlijk niet achter kunnen blijven. Maar als we de verspilling van gekke groente structureel een halt toe willen roepen, laten we ze dan het podium geven dat ze verdienen: prachtige, echte groenten zoals de natuur ze maakt en net zo lekker als hun ‘perfecte’ broertjes en zusjes. Voor een eerlijke prijs. AH is zo’n machtige speler, dat zij écht kunnen zorgen voor een structurele verbetering van het voedselsysteem. Wij hopen dat ze die kans nu ook pakken.
Het lijkt er dus echt op dat er een nieuw hoofdstuk gaat beginnen voor gekke groente. Maar laten we ook nadenken over de lange termijn. Want gekke groenten zijn here to stay!
De Buitenbeentjes commercial nog niet gezien? Kijk hem hier!